Kiedy spadnie inflacja? Prognozy i analizy ekspertów
Inflacja pozostaje jednym z najważniejszych wyzwań gospodarczych w Polsce. Sprawdź, jakie są prognozy ekspertów dotyczące zmian poziomu cen w najbliższych miesiącach i co wpłynie na ich kształtowanie się w 2025 roku.
Aktualna sytuacja inflacyjna w Polsce
Obserwowany stopniowy spadek inflacji w Polsce może sugerować poprawę sytuacji ekonomicznej kraju. Jednak eksperci ekonomiczni wskazują na ryzyko związane z potencjalnym powtórzeniem mechanizmu dodruku pieniądza, który mógłby spowodować ponowny wzrost inflacji. Polska oddala się od czołówki krajów europejskich z najniższą inflacją, co podważa stabilność gospodarczą w porównaniu do innych państw regionu.
Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2024 roku wskazuje na utrzymujące się napięcia inflacyjne. Mimo działań antyinflacyjnych, wzrost cen pozostaje widoczny szczególnie w sektorach energetycznym i spożywczym. Konkurencyjność polskiej gospodarki może zostać zagrożona bez skutecznych działań stabilizujących poziom cen w długim okresie.
Wzrost cen towarów i usług w grudniu 2024
Według szybkiego szacunku GUS z 3 stycznia 2025 roku, grudzień 2024 przyniósł niepokojące tendencje cenowe. We wrześniu 2024 roku inflacja osiągnęła poziom 4,9% rok do roku, co potwierdza utrzymujące się problemy inflacyjne.
Analiza struktury wzrostu cen ujawnia, że najbardziej dotkliwe podwyżki objęły towary i usługi pierwszej potrzeby. Konsumenci mierzą się z wyższymi wydatkami na podstawowe produkty, co bezpośrednio wpływa na budżety domowe. Rzeczywistość okazała się mniej optymistyczna niż wcześniejsze prognozy zakładające stabilizację cen w ostatnim kwartale 2024 roku.
Wpływ cen żywności na inflację
W okresie świątecznym 2024 roku zanotowano znaczący wzrost cen podstawowych produktów spożywczych. To zjawisko, typowe dla grudnia, nasiliło się ze względu na ogólną presję inflacyjną i zakłócenia w łańcuchach dostaw.
- rosnące koszty energii i transportu
- sezonowość produkcji rolnej
- wyższe ceny w sklepach podczas okresu świątecznego
- zwiększone koszty świątecznych zakupów w porównaniu do roku poprzedniego
- konieczność rezygnacji konsumentów z niektórych tradycyjnych potraw
Prognozy ekonomistów na 2025 rok
Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego przewidują, że w 2025 roku inflacja będzie wyższa niż w roku poprzednim. W drugiej połowie roku wskaźnik inflacji ma przekraczać cel inflacyjny NBP, a na początku roku inflacja CPI może przekroczyć 5% i utrzymać się na tym poziomie przez cały pierwszy kwartał.
| Wskaźnik | Prognoza na 2025 | Porównanie z 2024 |
|---|---|---|
| Średnia inflacja CPI | 4,7% | 3,7% |
| Inflacja bazowa | 4,0% | 4,3% |
Przewidywane obniżenie inflacji w II połowie 2025
W pierwszej połowie 2025 roku inflacja przekroczy górną granicę celu inflacyjnego. Do lutego możliwy jest dalszy wzrost wskaźnika inflacji, wynikający z efektu niskiej bazy i corocznej aktualizacji cenników. Trend spadkowy może rozpocząć się od marca 2025 roku, jednak zmiany będą umiarkowane.
Rola Rady Polityki Pieniężnej w stabilizacji inflacji
RPP utrzymała w styczniu 2025 roku stopę referencyjną na poziomie 5,75%, demonstrując ostrożne podejście do sytuacji gospodarczej. Decyzja ta wynika z prognoz wskazujących na utrzymującą się presję inflacyjną w pierwszym kwartale roku.
Eksperci Banku Millennium podkreślają, że zbyt wczesne obniżki stóp procentowych mogłyby podsycić inflację, jednak ich wysokie utrzymywanie może hamować wzrost gospodarczy. Przewidywane przekroczenie celu inflacyjnego przez większość 2025 roku oraz oczekiwany wzrost inflacji w IV kwartale, związany z odmrożeniem cen energii, prawdopodobnie wpłyną na utrzymanie restrykcyjnej polityki pieniężnej.
Działania rządu w zakresie osłon cen energii
Polski rząd wprowadza kompleksowe mechanizmy osłonowe dotyczące cen energii, które bezpośrednio wpływają na poziom inflacji. Zgodnie z najnowszymi ustaleniami, działania ochronne dla gospodarstw domowych będą kontynuowane w kolejnym roku, co może przyczynić się do utrzymania niższej inflacji niż przewidują prognozy NBP. To element szerszej strategii przeciwdziałania skutkom kryzysu energetycznego, który dotyka zarówno Polskę, jak i pozostałe kraje europejskie.
- regulacja cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych
- kontrola wzrostu cen gazu ziemnego
- stabilizacja kosztów ciepła sieciowego
- wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw
- mechanizmy ochronne dla odbiorców wrażliwych
Eksperci wskazują, że choć mechanizmy osłonowe skutecznie hamują wzrost inflacji w krótkiej perspektywie, niezbędna jest gruntowna modernizacja sektora energetycznego dla zapewnienia długoterminowej stabilności cenowej.
Wpływ osłon cen energii na inflację
Przedłużenie mechanizmów osłonowych w sektorze energetycznym może znacząco obniżyć prognozowany poziom inflacji. Analizy ekonomiczne potwierdzają, że zamrożenie lub ograniczenie wzrostu cen energii elektrycznej, gazu i ciepła sieciowego ma bezpośrednie przełożenie na wskaźnik inflacji, gdyż koszty energii stanowią istotny element koszyka inflacyjnego.
| Obszar działań osłonowych | Spodziewany efekt |
|---|---|
| Gospodarstwa domowe | Stabilizacja kosztów życia rodzin |
| Małe i średnie firmy | Ograniczenie wzrostu cen produktów i usług |
| Sektor energetyczny | Zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym |
Wiceminister odpowiedzialny za energetykę zapowiedział konkretne działania zmierzające do obniżenia cen energii. Ekonomiści podkreślają jednak, że trwałe obniżenie inflacji wymaga przeprowadzenia kompleksowej transformacji energetycznej, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju odnawialnych źródeł energii.
